Ενσυνείδητη Διατροφή

Η έννοια της ενσυνείδητης διατροφής αναφέρεται στη κατανάλωση τροφής με στόχο την ικανοποίηση και την κάλυψη των σωματικών αναγκών, εστιάζοντας στις σωματικές αισθήσεις που σχετίζονται με την πρόσληψη τροφής. Προηγούμενες μελέτες, έδειξαν ότι η ενσυνείδητη διατροφή είναι άμεσα συνδεδεμένη με υγιεινές συμπεριφορές, ενώ η έλλειψη ενσυνειδητότητας αυξάνει τον κίνδυνο για ένα μη υγιές βάρος.

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που σχετίζονται με τις διατροφικές συμπεριφορές, όπως φυσιολογικοί (δηλαδή ο χρονότυπος), κοινωνικοί (δηλαδή επιρροή από άτομα του περίγυρού μας), περιβαλλοντικοί και ψυχολογικοί (δηλαδή άγχος, διάθεση κλπ).

Με βάση τα πρόσφατα στοιχεία, φαίνεται ότι η εμφάνιση του υπερβολικού βάρους και της παχυσαρκίας, σχετίζεται άμεσα με την συναισθηματική απορρύθμιση, την ύπαρξη αρνητικών συναισθημάτων και τα χαμηλά επίπεδα ενσυνειδητότητας ενώ τρώμε.

Η κατανάλωση τροφής υποκινούμενη από συναισθηματικούς παράγοντες, η ανεξέλεγκτη και η περιοριστική διατροφή, υποδηλώνουν προβληματικές διατροφικές συμπεριφορές. Χαρακτηρίζονται από πρόσληψη τροφής ανεξάρτητα από το αίσθημα πείνας ή κορεσμού και βασίζονται σε συναισθηματικά ερεθίσματα. Τέτοια συναισθηματικά ερεθίσματα μπορούν να είναι η υπερκατανάλωση τροφής που συνοδεύεται από αίσθηση έλλειψης ελέγχου ή η υιοθέτηση περιορισμού συγκεκριμένων τροφών με στόχο ,συνήθως, την απώλεια βάρους.

Στην πραγματικότητα, η σχέση μας με το φαγητό είναι ένα σημαντικό θέμα. Πρόσφατα, αναπτύχθηκε μια σειρά από μελέτες, οι οποίες αφορούν στην προώθηση της ενσυνείδητης διατροφής, μέσω της αναγνώρισης των διαφορών μεταξύ σωματικής και ψυχολογικής πείνας, της παρατήρησης των σημάτων κορεσμού και της προώθησης της υγιεινής διατροφής ως απάντηση σε όλα αυτά τα σήματα.

Μία μελέτη έδειξε ότι ακολουθώντας ενσυνείδητη διατροφή, τα άτομα μείωσαν τα υπερφαγικά τους επεισόδια, καθώς και ορισμένα καταθλιπτικά συμπτώματα. Άλλες μελέτες έδειξαν ότι η ενσυνείδητη διατροφή σχετίζεται με τον καλύτερο έλεγχο βάρους και καλύτερη ρύθμιση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης σε άτομα με διαβήτη. Επιπλέον, η ενσυνείδητη διατροφή φαίνεται να βοηθάει πολύ στη μείωση του βάρους σε υπέρβαρα άτομα ή άτομα με παχυσαρκία, μέσω της υιοθέτησης ενός πιο συνειδητού προτύπου διατροφής με μια πιο υγιεινή διατροφική συμπεριφορά.

Πως λοιπόν θα αποκτήσουμε ενσυνείδητη διατροφή;

Αρκεί να είμαστε σε θέση να απαντήσουμε σε μερικά απλά ερωτήματα προτού αποφασίσουμε να φάμε.

1. Γιατί τρώω
   – Τρώω γιατί πεινάω
   – Τρώω γιατί έχω στρεσαριστεί/πιεστεί/αγχωθεί/στεναχωρηθεί;
   – Τρώω γιατί τρώει και η παρέα;
   – Τρώω γιατί είμαι στεναχωρημένος/η
   
   
2. Πότε θέλω να φάω;
   – Θέλω να φάω για να ξεχάσω για λίγο τα προβλήματά μου;
   – Θέλω να φάω μόλις τελειώσω μια δύσκολη δουλειά και θα κάνω διάλειμμα εάν φάω;
   – Θέλω να φάω επειδή ξύπνησα μέσα στο βράδυ και δε μπορώ να ξανακοιμηθώ;
   – Θέλω να φάω για να μη προσβάλλω τον συνάδελφο στη δουλειά που έφερε γλυκά;
   
   
3. Τι τρώω;
   – Τρώω μια τυρόπιτα από τον φούρνο γιατί δε σκέφτηκα να πάρω κάτι από το σπίτι;
   – Τρώω σοκολάτα για να ξεχάσω τη μελαγχολία μου;
   – Τρώω ό,τι βρω γιατί βρέθηκα μπροστά σε ένα μπουφέ και δε μπορώ να διαλέξω τι να φάω;
   – Τρώω από fast food γιατί δε πρόλαβα να μαγειρέψω;
   
   
4. Πώς τρώω;
   – Τρώω ενώ παράλληλα ετοιμάζομαι γιατί άργησα να ξυπνήσω και άργησα;
   – Τρώω όρθια στο πάγκο της κουζίνας γιατί «ποιος στρώνει ολόκληρο τραπέζι για ένα πιάτο φαΐ»;
   – Τρώω μπροστά στη τηλεόραση γιατί έχει αγώνα μπάσκετ;
   – Τρώω γρήγορα γιατί ταυτόχρονα σκέφτομαι κάτι που μου προκαλεί άγχος;
   
   
5. Πόσο τρώω;
   – Τρώω απειροελάχιστα γιατί έβαλα βάρος στις διακοπές μου;
   – Τρώω πολύ το βράδυ μόλις γυρίσω γιατί όλη μέρα δεν έφαγα τίποτα;
   – Τρώω διαρκώς επί 2 ώρες γιατί βλέπω ταινία και «θέλω να τσιμπολογάω κάτι»;
   – Τρώω πολύ γιατί βγήκα για φαγητό και «είναι όλα πεντανόστιμα»;
   
   
6. Πού σπαταλάω την ενέργειά μου;
   – Σπαταλάω ελάχιστη ενέργεια γιατί αισθάνομαι χάλια και δε θέλω να σηκωθώ από τον καναπέ;
   – Σπαταλάω ενέργεια στη δουλειά που είμαι καθισμένη 8 ώρες μπροστά σε έναν υπολογιστή;
   -Σπαταλάω ενέργεια σε βραδινή έξοδο που έχω πιει 3-4 ποτά και μετά πεινάω πάλι εξαιτίας του αλκοόλ;
   – Σπαταλάω ενέργεια στο να κυνηγάω όλη μέρα τα παιδιά μου;

Σκεπτόμενοι τα παραδείγματα των παραπάνω ερωτήσεων, είναι αυτές οι συνθήκες ορθές για να μας οδηγήσουν στη κατανάλωση φαγητού; Ας δούμε και την άλλη πλευρά!

1. Γιατί τρώω;
   – Γιατί πεινάω.
   
   
2. Πότε θέλω να φάω;
   – Όποτε με ειδοποιεί ο οργανισμός μου
   
   
3. Τι τρώω;
   – Ένα θρεπτικό και υγιεινό γεύμα.
   
   
4. Πώς τρώω;
   – Αφιερώνω χρόνο στο φαγητό μου, χωρίς να αποσπάται η προσοχή μου από οτιδήποτε άλλο
   
   
5. Πόσο τρώω;
   – Τρώω τόσο, ώστε να αισθανθώ ότι είμαι χορτάτη/ος
   
   
6. Που σπαταλάω την ενέργειά μου;
   – Σπαταλάω την ενέργειά μου στη δουλειά, στη γυμναστική, στην έξοδο, στις δουλειές του σπιτιού.

Με λίγα λόγια, ενσυνειδητότητα στη διατροφή θα αποκτήσουμε όταν πάψουμε να συσχετίζουμε τη συχνότητα, τη ποσότητα και τη ποιότητα της τροφής με τις υπάρχουσες συνθήκες γύρω μας και τα συναισθήματά μας.

Τρώμε όταν πεινάμε, όποτε πεινάμε, θρεπτικά, με ηρεμία, όσο χρειαζόμαστε για να χορτάσουμε, για να καλύψουμε τις ενεργειακές μας ανάγκες σε ημερήσια βάση!